Trzy wydarzenia ukierunkowują dziś nasze myślenie.

1. Przede wszystkim to kanonizacja Ojca Świętego Jana Pawła II, człowieka, którego świętość powinna nam być bardzo bliska, bo wielu z nas znało go osobiście. Chciałbym, by wszyscy ci, którzy mieli niezwykły dar spotkać w swym życiu księdza, biskupa, kardynała, papieża Karola Wojtyłę, którym udzielał on sakramentów świętych, spróbowali znaleźć w te dni swoją osobistą odpowiedź na dwa pytania: „co to oznacza w moim życiu, że bierzmował mnie, udzielał mi Komunii świętej, spowiadał mnie człowiek święty? Jak rozumiem to, że świętość była tak blisko mnie, na wyciagnięcie ręki?”.

My zaś w ARCANACH chcemy opowiedzieć o Karolu Wojtyle – Janie Pawle II nieco z innej perspektywy. W okresie kanonizacji wszyscy będą „kochali naszego umiłowanego Papieża” i wszyscy będą się na wyprzódki dopisywali do jego świętości. A przecież wiemy, że tak nie było za jego życia. Władze PRL-u aktywnie zwalczały krakowskiego biskupa i rzucały przeciwko niemu wszelkie siły, środki prowokacji i inwigilacji. Po 1989 roku wiele z nauk Jana Pawła II było odrzucanych przez główny nurt polskich mediów i tzw. autorytety moralne, a karierę i dziś łatwiej można zrobić, gdy się jest „byłym księdzem profesorem”, który nazywa papieża złotym cielcem, niż gdy głosi się jego naukę dotyczącą choćby kwestii ochrony życia czy rodziny. Jeżeli główny nurt medialny akceptuje Jana Pawła II to raczej jako sentymentalnego „papieża od kremówek”, niż jako potężnego duchem i mężnego nauczyciela oraz wychowawcę. Od kilku lat mamy w Polsce do czynienia z bezprzykładnym, niespotykanym od okresu wojującego totalitarnego ateizmu, atakiem na Kościół katolicki,  Od kilku lat mamy w Polsce do czynienia z bezprzykładnym, niespotykanym od okresu wojującego totalitarnego ateizmu, atakiem na Kościół katolicki, a tym samym na dziedzictwo Jana Pawła II  a tym samym na dziedzictwo Jana Pawła II. Czynią tak nie tylko ludzie z marginesu społecznego, ale także wielu spośród tych, którzy w te dni będą „kochać umiłowanego Ojca Świętego”.

Nieustające próby zubożenia lub zniekształcenia duchowego i intelektualnego dziedzictwa, jakie zostawił nam Jan Paweł II, skłoniły redakcję dwumiesięcznika ARCANA do przedstawienia nowego świętego z innej strony – nie tyle jako pogodnego hierarchy, śpiewającego z góralami ich ulubione pieśni, ale jako „Znak, któremu  sprzeciwiać się będą”. W jaki sposób ten sprzeciw przebiega opowiedział zresztą sam Karol Wojtyła, będąc jeszcze kardynałem i metropolitą krakowskim – najważniejsze w tym kontekście cytaty z rekolekcji watykańskich 1976 r. prezentujemy Państwu jako jeden z najważniejszych tekstów niniejszego numeru.

Wydaje nam się ważne, by zastanowić się oraz pokazać, w jaki sposób próbowano przeinaczyć postać i nauczanie Jana Pawła II – omawiają ten problem dwaj autorzy niniejszego numeru: dr Jarosław Szarek opisuje jak elity III RP potraktowały pielgrzymkę Papieża Polaka do ojczyzny w 1991 r., zaś Piotr Legutko wyjaśnia, w jaki sposób z głowy Kościoła katolickiego zrobiono „rockmana religii”.

Niezamierzonym komentarzem do rzeczywistości, w jakiej się znajdujemy jest fakt, że poproszone przez nas instytucje mające utrwalać intelektualną spuściznę po Janie Pawle II, nie zabrały głosu na temat owoców papieskiego nauczania wśród naszych rodaków. poproszone przez nas instytucje mające utrwalać intelektualną spuściznę po Janie Pawle II, nie zabrały głosu na temat owoców papieskiego nauczania wśród naszych rodaków Tym bardziej pragniemy podkreślić wiele nieznanych lub mniej znanych aspektów życia i twórczości wielkiego polskiego świętego. Polecając tekst o. Mateusza Pindelskiego o literackiej spuściźnie Karola Wojtyły zachęcam Państwa do lektury o – innych niż ściśle papieskie – wątkach Jego życia. W tym też kontekście historyczny artykuł ks. Szymona Fedorowicza poświęcony walce arcybiskupa krakowskiego o wejście procesji Bożego Ciała na Rynek Krakowski będzie cennym uzupełnieniem dla oceny niezłomności i gorliwości kardynała Wojtyły, ale też ostrożności i realizmu w podejmowanych decyzjach wobec komunistycznej bezpieki. Wątek tej ostatniej w stosunku do duchowieństwa podejmuje Jakub Nowak, nakreślając szersze tło strategii SB wobec Kościoła katolickiego. ARCANOWE spojrzenie na Jana Pawła II dopełnia poezja przepełniona synowską miłością do Papieża Polaka oraz osobiste refleksje profesora Krzysztofa Dybciaka na temat Ojca Świętego, a także Ryszarda Czarneckiego o pokoleniu JP II.

2. Kwiecień to także kolejna, czwarta już rocznica tragedii smoleńskiej. Wydarzenie to, które zmieniło bieg dziejów Polski pozostaje otwartą raną naszej duszy i to raną, która nieustannie się otwiera i nieustannie jest zatruwana przez wrogów Polski. Potrzeba nam prawdy i pamięci, bez nich sens ofiary 10 kwietnia będzie zagubiony. W tegorocznym kwietniowym Dwumiesięczniku prezentujemy wiersz łódzkiej poetki goszczącej na naszych łamach po raz pierwszy oraz Dziennik smoleński Przemysława Dakowicza – ostatnio wyróżnionego nagrodą im. ks. Jana Twardowskiego za wzruszający tomik poezji „Łączka”, wydany w ARCANACH. Tą duchową refleksją pragniemy zapewnić, że pamięć o tragedii smoleńskiej jest dla nas niezłomnym zobowiązaniem troski o polskość.

3. Trzecim wymiarem szczególnego czasu, w którym żyjemy, jest to, co dzieje się na wschód od Polski, gdzie imperialna agresja miażdży wszelkie bariery, jakie miały na trwałe rozdzielać świat cywilizowany od barbarzyństwa, przemocy i zdrady. Wydarzenia wokół Ukrainy to coś znacznie poważniejszego niż chwilowa destabilizacja. Dlatego gorąco polecam artykuł Andrzeja Grajewskiego, redaktora „Gościa niedzielnego”, który żywo opisał wydarzenia na ukraińskim Majdanie, przy czym oprócz relacji z przebiegu zmagań między narodem a władzą w Kijowie, przedstawił wiele refleksji dotyczących trwałych przemian ukraińskiego narodu czy tamtejszego prawosławia. W kontekście polityki Kremla pozwolę sobie zaprosić Państwa do lektury mojego tekstu dotyczącego odwołania pauzy strategicznej Moskwy. Zdaje się, że ostatnie dwie dekady rządów prezydentów Federacji Rosyjskiej były – tak dobrze nam znaną z poprzednich dziesięcioleci – kolejną pieredyszką rosyjskiej geopolityki, która właśnie się skończyła.

            Czytelnik znajdzie też na łamach niniejszego numeru stałych autorów – profesora Kazimierza Dadaka oraz Tomasza Gabisia.

Mam szczerą nadzieję, że niniejsze wydanie naszego pisma, stanie się dla naszych Czytelników ważną wskazówką czy też punktem odniesienia w wielu osobistych rozważaniach na temat dziejowych przemian, które odbywają się na naszych oczach.

dr hab. Krzysztof Szczerski

Arcana nr 116

Spis treści

Jan Paweł II. Znak, któremu sprzeciwiać się będą

Krzysztof Szczerski, Znaki, którym sprzeciwiać się będą       

Wojciech Wencel, Nowe wiersze

Jan Paweł II – znak, któremu sprzeciwiać się będą

List Ojca Świętego Jana Pawła II do redakcji Arcanów

Karol Wojtyła, Znak, któremu sprzeciwiać się będą               

Jarosław Szarek, Najsmutniejsza pielgrzymka                         

Piotr Legutko, Błogosławiony celebryta, czyli problemy mediów z wizerunkiem Jana Pawła II

Ryszard Czarnecki, Polski punkt widzenia (23). „JP2”? Tak, ale 20 lat wcześniej…     

Krzysztof Dybciak, ARCANA – ankieta o świętym Janie Pawle II

o. Mateusz Pindelski, Poezja Jana Pawła II               
Bogusław Żurakowski, Marek Wawrzyński, Marek Psonka, Wiersze religijne 

PRL wobec Kościoła

ks. Szymon Fedorowicz, Walka kardynała Wojtyły o katedralną procesję Bożego Ciała na Rynek krakowski (w świetle materiałów SB)                                      

Jan Nowak, „Zwalczać wrogą aktywność kleru…” – antykościelna działalność Departamentu IV MSW na przykładzie lat 70. ze szczególnym uwzględnieniem województwa krakowskiego

Smoleńsk 2010

Monika Klukas, Poezja

Przemysław Dakowicz, Przeklęte continuum. Notatnik smoleński

Polityka na Wschodzie

Krzysztof Szczerski, Odwołanie pauzy strategicznej                              

Andrzej Grajewski, Majdan – ikona nowej Ukrainy                                                                            

Felietony i przeglądy

Tomasz Gabiś, Przegląd niemiecki (XXV)                                     

Kazimierz Dadak, O dwóch takich, co „ukradli” inflację        

Biogramy